Spoedeisende psychiatrie terug naar het ziekenhuis? Helemaal zo gek nog niet.

Om nu weer te beginnen over de enorme verandergolf die het psychiatrisch (maan)landschap ontwricht is te voor de hand liggend (en te vermoeiend). Deze column valt hopelijk in de categorie ‘nieuws waar je als psychiater blij van wordt’.
In een tijd waarin je als psychiater een papieren hoofdbehandelaar bent, opdrachten uitvoert voor je manager en verwarde patiënten op straat moet verwijzen naar de POH-GGZ, werd ik vrolijk van een heel mooi initiatief uit het Rijnstate ziekenhuis in Arnhem. Daar willen ze de spoedeisende psychiatrie weer naar het ziekenhuis halen.

Wat zijn ze van plan?
Momenteel onderzoeken ze of binnen enkele jaren, in een intensieve samenwerking met politie, GGD, GGZ en ambulance, crisispatiënten in de regio Arnhem beoordeeld en behandeld kunnen gaan worden op de Spoedeisende Psychiatrische Unit Rijnstate (SPUR). Juist door deze patiënten op de spoedeisende hulp (SEH) van het ziekenhuis te beoordelen en te behandelen willen ze snelle, efficiënte, doelgerichte en kwalitatief hoogwaardige zorg bieden aan patiënten en de regie over de behandeling weer in handen van de psychiater leggen. Bovendien zou zo’n centrale crisispost goedkoper zijn dan de huidige dure crisisdiensten van de GGZ.

Ik kan me er wel in vinden. Ik hoor regelmatig van somatische collega’s dat crisisdiensten uit de GGZ erg lang op zich laten wachten als er een patiënt beoordeeld dient te worden op een SEH. En dan wordt de beoordeling regelmatig ook nog verricht door een verpleegkundige die nauwelijks is geschoold om ingewikkelde ziektebeelden te beoordelen en bijvoorbeeld suïcidale gedrag te interpreteren. Dit voorkom je door deze behandeling direct in handen te leggen van de (ziekenhuis)psychiater. 

Ik kan me voorstellen dat GGZ-organisaties niet zitten te springen om hun winstgevende crisisdienst af te staan aan het algemene ziekenhuis. En misschien biedt het wel een oplossing voor problemen waartegen de GGZ-organisaties aanlopen: de meeste GGZ-organisaties zitten immers in een enorme bezuinigingsstorm waardoor de ene helft van het personeel is ontslagen en de andere helft van de weeromstuit overspannen thuis zit. De vraag is of ze de crisisdiensten überhaupt nog wel kunnen bemannen.

De psychiatrie ( en de psychiater ) zullen er beter van worden door de behandeling van patiënten in de spoedeisende psychiatrie zo te organiseren. Het (kunstmatige) onderscheid tussen soma en psyche staat regelmatig een goede behandeling in de weg. In deze tweedeling staan aan de ene kant de ziekenhuispsychiaters en aan de andere kant de psychiaters die werken bij GGZ-organisaties. 

De ziekenhuispsychiaters staan aan de somatische kant en zij claimen dat patiënten patiënten zijn die door een echte dokter behandeld moeten worden. Door die wat eenzijdige blik neigen zij nog wel eens te vergeten dat sommige patiënten geen patiënt maar cliënt willen zijn en niet vinden dat zij ziek zijn (hoe ellendig het soms ook is). 

En aan de andere - geestelijke - kant van het spectrum staan de GGZ-psychiaters die vinden dat er meer te koop is dan biologische psychiatrie alleen en met hun poten midden in de sociaalpsychiatrische praktijk staan. Een SPUR kan misschien wel het beste uit beide werelden naar boven halen en integreren.

Daarom maakt het idee me vrolijk. De psychiater krijgt immers de regie over zijn patiënten (en zichzelf) weer in handen door de spoedeisende beoordelingen niet over te laten aan een verpleegkundige maar door ze zelf te doen. Dat kan ons medische specialisme alleen maar ten goede komen. 

• Tweet