Wantrouwen in de zorg.
Het komt allemaal door
Trump en Batman

Don’t trust anyone, ever! Presidentszoon Donald Trump Junior vertelde onlangs openhartig over de vroege lessen van zijn vader die de tip vervolgde met: dear son, do you trust me?

Yes of course I trust you, you’re my Dad! De 4-jarige Junior keek op met verwachtingsvolle ogen om vervolgens afgeserveerd te worden met: Wrong answer boy, what did I just tell you? You’re a loser!

En, geloof me, dit is geen bijzondere anekdote want zo ís het in de Verenigde Staten. Vertrouwen bestaat niet. Check, check, double-check. Is er van jongs af aan ingeramd. Daarom zijn McDonald’s en Starbucks ook zo populair. En alle andere grote ketens. Geen onzekerheden, geen verassingen, je weet wat je krijgt. Niks Negen Straatjes met unieke boetiekjes, een Walmart op iedere hoek! En op zich is dat prima. Laat ze.

Alleen, wat moeten wij ermee? Wat verklaart toch die pathetische behoefte om alles te willen imiteren uit het –al lang niet meer- beloofde land? Nog steeds?

Neem JCI Hospital Accreditation, de internationale divisie van de Joint Commission voor ziekenhuis accreditatie. Amerikanen willen overal ter wereld een ziekenhuis ingedragen kunnen worden dat voorzien is van een vertrouwd kwaliteitsstempel op de voorgevel. En ze vertrouwen niemand om dat stempel toe te kennen. Natuurlijk niet, check, check, double check. De kern van Amerikaans kwaliteitsdenken is dat alles gedekt moet zijn. Iedere maar dan ook iedere mogelijke ongewenste uitkomst of complicatie moet van tevoren zijn beschreven en de respons vastgelegd. Puur uit defensieve overwegingen.

En daarom hangt datzelfde JCI nu ook als een donderwolk boven menig ambitieus Nederlands ziekenhuis. En we laten het gewoon gebeuren, want niemand wil een loser zijn. Ook al stelt Nivel, dat sinds jaren de Nederlandse gezondheidszorg doormeet, het vertrouwen in huisartsen en specialisten consistent op 90%. Hoezo wantrouwen. Onze verbeten Amerikaanse inspecteurs, daarentegen, die al meerdere malen zijn overgevlogen om vast een kijkje te nemen, hebben al gedreigd: als jullie niet snel de backgroundchecks van nieuw medisch personeel aan een gespecialiseerde externe partij hebben overlegd die alle diploma’s ‘aan de bron’ gaat verifiëren, dan komen we niet eens meer terug! Oei! Zou écht 9% van de diploma’s vervalst zijn wereldwijd, zoals wordt geclaimd? Nah. Niet bij ons toch? En dit is maar één van de duizenden meetbare elementen en daarvoor opgestelde protocollen die door de mangel moeten. Zijn we nét klaar met NIAZ, ons eigen Nederlandse accreditatie-instituut voor de zorg, waren we heel even trots, is het niet goed genoeg. Nee, we moeten internationaal. UMCU en AMC hebben het immers al! We willen de Gold Seal of Approval, het hoogst haalbare ideaal, de heilige graal voor iedere ziekenhuisdirectie.

Toegegeven, er is echt wel bewijs dat accreditatie programma’s hebben geleid tot verbetering van kwaliteit en patiëntveiligheid. En natuurlijk moeten we transparant zijn en kritisch op wat we doen. Maar met de verzekeraars, onze eigen beroepsverenigingen, de inspectie, de patiëntverenigingen op onze nek, NIAZ en nu ook nog JCI, gaan we te ver. De gezondheidszorg is niet voor niets twee keer zo duur in de VS. De Denen, laten we dáár eens naar gaan luisteren, zijn er als eerste in geslaagd de voortdenderende trein van registratie- en regeldruk aan banden te leggen met als resultaat: meer handen en hoofden aan het bed.

We moeten niet meer alsmaar die oceaan over blijven staren als het gaat om het verbeteren van de zorg.

“Does not allow for actual flying” stond destijds in New York op de Halloween Batman cape van onze jongste. Hij mocht eens neerstorten. Eigenlijk wel een goed voorbeeld. Wij, als nuchtere Nederlanders, zouden niet op het idee komen om de fabrikant van het pakje aansprakelijk te stellen. Maar het leger van schaamteloos adverterende en frivool er op los procederende letsel-advocaten in de VS ruikt overal bloed. Pech of stommiteit bestaat niet. There’s always someone to blame. Vertrouw niemand! Die arme Joint Commission kan er eigenlijk niets aan doen, ze moeten wel daar. Check, check en nog eens check.

Maar hier is het anders want vertrouwen bestaat nog. Dus geen JCI in onze achtertuin. Please!

• Tweet