Zonder aanpassing verzuip je

Transitie? Waarom gebruiken we die term eigenlijk? Het is nu eenmaal regel dat alles verandert en het heeft geen zin je daartegen te verzetten. De hele evolutie leert ons dat wie wil blijven leven beter kan leren zwemmen. Naarmate patiënten meer beslissen zal je je als zorgverlener aan moeten passen aan wat de gebruiker van de zorg wil. Transitie suggereert me teveel dat er een keus is tussen ik wil veranderen en ik moet veranderen. 

In de wachtkamers in ons land zitten de gevolgen van vergrijzing en leefstijlziekten te wachten op hun beurt. Internationale organisaties spreken over een globale epidemie van chronische niet overdraagbare aandoeningen. Volgens het CBS zullen mannen 42 jaar van hun leven en vrouwen zelfs 48 jaar van hun leven één of meer van die chronische aandoeningen hebben. Dat kun je niet altijd maar blijven behandelen als een individueel probleem. Het is een maatschappelijk probleem dat we zo zijn gaan leven dat chronische ziekten vanzelfsprekend zijn geworden. Werkers in de zorg kunnen niet denken dat het ze niet aangaat en het voorkomen van deze problemen terzijde schuiven alsof het de verantwoordelijkheid van iemand anders is. Zij moeten wel mee gaan doen of ze willlen of niet.

Mijn oog valt op een artikel in de Economics & Human Biology van maart 2015 dat laat zien dat als huisartsen vaker advies geven over gewichtstoename en voldoende beweging, ze uitleggen hoe een en ander samenhangt met hoe we eten en wat voor rol stress daar weer bij speelt, hun patiënten meer gewicht verliezen dan degenen die hun zorg hebben toevertrouwd aan een hulpverlener die vindt dat het zijn taak niet is.

Mijn andere oog valt op een artikel in de JAMA Internal Medicine van 15 juni 2015 over hoe huisartsen die met hun patiënten praten over stoppen met roken en ook suggesties doen over hoe ze daar bij kunnen helpen een gunstige invloed hebben op het gedrag van hun patiënten.

Begrijp me goed: het is niet zo dat het alle problemen in een keer oplost. Daarvoor is de verandering in leefstijl die we de afgelopen vijftig jaar hebben doorgemaakt te groot en gecompliceerd, maar alle beetjes helpen. Ook de beetjes die een arts bij kan dragen. De uitdaging verandert, het belang van preventie wordt steeds groter, je zult je aan moeten passen. 

Natuurlijk nascholingscursussen, symposia liefst geaccrediteerd vanwege de punten, dat is allemaal prima. Maar als je kunt graag ook je creativiteit inzetten. In de Verenigde Staten houden sommige artsen spreekuur in een park in de buurt en spreken ze met hun patiënten terwijl ze een rondje lopen. De patiënt weet precies wanneer het consult voorbij is: als ze terugkomen bij het startpunt staat daar al weer een andere patiënt te wachten. Een arts stelde onlangs naar aanleiding van een lezing van me voor voortaan met de patiënten door de ziekenhuisgangen te gaan lopen tijdens het afnemen van de anamnese. Een fietshometrainer tijdens het consult is ook een leuk idee.

Transitie betekent je vooral aanpassen aan de realiteit van de uitdagingen in de zorg. Voor wie nog twijfelt, hier ook nog goed advies van ome Bob: Come gather 'round people - Wherever you roam - And admit that the waters - Around you have grown - And accept it that soon - You'll be drenched to the bone. - If your time to you - Is worth savin' - Then you better start swimmin' - Or you'll sink like a stone - For the times they are a-changin'.

• Tweet