Perspectief is het devies

Na de afkondiging van de avondklok zijn er in verschillende steden ernstige rellen uitgebroken. De meeste mensen keken er met afschuw naar, en veroordeelden wat zij zagen gebeuren. Een kleine groep Nederlanders was enthousiast over wat er gebeurde en deed mee of zette anderen aan mee te doen om zo hun ongenoegen over het (corona)beleid te uiten. De deskundigen buitelden over elkaar heen om maar iets te zeggen over het profiel van de oproerkraaiers en stenengooiers. ‘Wat was de achtergrond van deze mensen?’, vroeg men zich af. Rutte wilde hier niet aan, hij was niet gecharmeerd van een sociologisch verklaringsmodel en wilde alleen maar hard ingrijpen. Ik stond niet tussen de relschoppers en heb niemand die in een van die steden de politie bedreigde of een winkel plunderde gesproken, dus wat zich in die hoofden afspeelt weet ik niet. Ik weet wel dat in de afgelopen tien jaren aan de hand van het gedachtengoed van de VVD (dat is gebaseerd op dat van Ayn Rand) veel kapot is gemaakt, en er bijvoorbeeld onvoldoende is geïnvesteerd in het onderwijs, de polarisatie in de samenleving is toegenomen, de solidariteit is afgenomen en het verschil tussen arm en rijk groter en groter is geworden. Het perspectief wordt voor veel mensen kleiner. Psychische ontworteling ligt op de loer. En dat wordt in deze tijden van corona erger en erger.

Er is een mono-focale aandacht voor het bestrijden van het coronavirus, maar alles wat verder in het leven belangrijk is wordt bij het nemen van de maatregelen verwaarloosd. Dat maakt het perspectief voor heel wat mensen nog kleiner en roept weerstand op. Het gedrag van mensen die zeggen te komen demonstreren tegen het overheidsbeleid maar de gelegenheid aangrijpen winkels te plunderen en de politie aan te vallen is niet goed te praten, maar steeds hardere maatregelen zullen niet gaan werken maar naar ik verwacht de bitterheid en de rancune omgekeerd evenredig doen toenemen. Ik hoop dan ook dat er strafmaatregelen worden getroffen die voelbaar zijn, maar het perspectief niet nog verder wegnemen. Daar gaat niemand en niets beter van worden. Helaas zijn politici - vast geïnspireerd door de verkiezingen- alleen maar in voor harde maatregelen en zijn zij er voorstanders van rechters te verbieden straffen op maat op te leggen, straffen waarmee dat perspectief er blijft.

Aan psychiaters wordt wel gevraagd of zij een verklaring hebben voor dit soort toestanden, voor het buitensporige geweld dat door een klein clubje mensen wordt aangewend om hun onvrede te uiten. Ik denk dat zij moeten zeggen dat zij het niet weten. Ik werkte in de forensische psychiatrie en weet dat het heel wat onderzoek en tijd kost om te weten te komen en te begrijpen waarom iemand tot een geweldsdaad is gekomen. Dus kunnen we op grond van wat in de krant staat niet oordelen over de achtergrond van de relschoppers. Wel weten wij uit hun verhalen dat veel mensen slecht opgeleid zijn, niet goed kunnen lezen, weinig kans hebben op werk en in armoede leven. De kans dat het dan zoals nu in coronatijd ontspoort is groot. Dat is te voorkomen door te investeren in goede gezondheidszorg, goede jeugdzorg en goed onderwijs. Geef de mensen weer perspectief is mijn devies. Dan zal het beter worden.

 Deze column is op verzoek van Van Der Hoef & Partners op D!scura gepubliceerd. Van Der Hoef & Partners is een search en bemiddelingsbureau voor o.a. psychiaters. Wilt u weten van zij voor psychiater kunnen betekenen? Klik dan hier. 

• Tweet