“Are you with us or against us?”

Een gedateerd paradigma dat samenwerking in de weg staat.

Een van onze medewerkers is van allochtone afkomst, dat kun je zien. Hij is in de eerste jaren van zijn verblijf in Nederland altijd benaderd als persoon. De laatste jaren echter hoort hij bij een groep, de groep allochtonen en sinds die tijd vinden we het normaal dat alle groepskenmerken ook aan hem worden toegeschreven. Hij wordt niet uitgestoten, maar ingesloten in een groep, hij heeft er last van, want hij is geen groep, hij is een persoon.

Ik behoor als bestuurder van een ziekenhuis ook tot een groep, namelijk ‘die van de organisatie’. En ook ik word soms niet benaderd als een individu dat de wens heeft vanuit dieper gelegen waarden te handelen, maar als een vertegenwoordiger van een groep die tegenover de professionals staat.
En ik kijk op mijn beurt weer naar die andere groep, ‘die van de professionals’ en ook ik generaliseer op zwakke momenten.

Aan de andere kant is het zo dat in alle groepen individuen zitten die het beeld van en de opvatting over een groep bepalen, ondanks het gegeven dat het er maar weinig zijn. .

Als ik naar “opsporing verzocht” kijk valt het op dat “de licht getinte jongeman” wel erg vaak langs komt en het lijkt erop dat alle licht getinte mannen crimineel zijn Dat is natuurlijk niet zo maar het beeld is snel geschetst en het gaat eigenlijk maar om een klein aantal.

Zo zijn er ook specialisten die over het hoofd van de patiënt aan de arts assistent meedelen dat het probleem niet op hun vakgebied ligt en over gaan tot de orde van de dag, gedreven door hun eigen werkprocessen. Dat maakt echter niet dat alle medisch specialisten ongeïnteresseerde horken zijn. Ook onder specialisten is dit maar een klein aantal.

En natuurlijk zijn er managers en bestuurders die maar niet willen begrijpen waar de professional behoefte aan heeft en hun “hindermacht “ inzetten. Maar dat maakt niet dat alle managers “machtswellustelingen” zijn. Ook in die groep gaat het maar om een klein aantal mensen.

De beelden van elkaar, tussen groepen en individuen, staan goed samenwerken of prettig samenleven, in de weg. Het ondermijnt het gemeenschappelijk vermogen problemen van patiënten en medewerkers op te lossen en daar hebben we erg veel last van.

Wanneer, vraag ik me af, zouden we het denken in dit soort beelden, vijandsbeelden achter ons kunnen laten en gezamenlijk en met respect voor elkaars inbreng naar de inrichting van de gezondheidszorg kijken en ieder vanuit zijn eigen professie zijn inzet richten op het samen met anderen hetzelfde doel bereiken?
Lukt dat niet dan blijven we gevangenen in onze eigen beelden, en dat in een vrij land als Nederland.

• Tweet