Personeelskrapte stimuleert ons
een aantrekkelijke werkgever te zijn

Aan professionals en bestuurders in de zorg worden hoge eisen gesteld. Zekerheden zijn verdwenen, regelgeving werkt verstikkend en de financiële druk is groot. Het ‘handhaven van de koers’ is niet meer voldoende, vaak zijn harde en duidelijke keuzes nodig. Succesvolle bestuurders moeten zichzelf voortdurend heruitvinden. Professionals worden geacht de structurele veranderingen te volgen en zich aan te passen.

Van der Hoef & Partners voert regelmatig interviews met deze professionals en bestuurders, met als centrale vraag: hoe gaan zij met hun uitdagingen om?

 Bestuurder Gerco Blok van Emergis over uitdagingen in de GGZ

 ‘Personeelskrapte stimuleert ons een aantrekkelijke werkgever te
 zijn’

Emergis heeft Van der Hoef en Partners opdracht gegeven een nieuwe geneesheer-directeur te zoeken. Gewoon een vacature bij een grote GGZ-instelling in Zeeland. Toch zit er een probleem achter dat binnen de gehele GGZ speelt. Gekwalificeerd personeel is moeilijk te vinden. ‘Het is een van de grote uitdagingen binnen de zorg’, zegt Gerco Blok, lid van de raad van bestuur van Emergis. ‘De afgelopen jaren was er schaarste aan geld, nu is er schaarste aan bekwaam personeel. We doen er daarom alles aan om een excellente werkgever te zijn.’

‘De laatste vijf jaar waren voor alle GGZ-instellingen turbulent, ook voor ons’, zegt Blok. ‘Er was een transitie van taken van overheid naar gemeenten en van klinisch naar ambulant. En er waren bezuinigingen. Nu het stof wat is neergedaald, kan ik stellen dat we daar als Emergis goed zijn uitgekomen. We bieden aan alle mensen in Zeeland nog steeds een breed pakket aan moderne specialistische geestelijke gezondheidszorg. Zowel klinisch, poliklinisch als bij mensen thuis. Maar er doemen nieuwe problemen op. De economie trekt aan, Zeeland vergrijst, het wordt daarom steeds ingewikkelder om het juiste personeel te vinden. Dat geldt niet alleen voor een nieuwe geneesheer-directeur, maar ook voor psychiaters, verpleegkundigen en andere gekwalificeerde zorgverleners. Waar voorheen geld de drijfveer was om efficiency-slagen te maken, is dat nu het (dreigende) gebrek aan personeel.’

Urgentie
Emergis is verreweg de grootste GGZ-instelling in Zeeland. De 1400 medewerkers behandelen en begeleiden vanuit vijftig locaties jaarlijks ongeveer 13.000 mensen met uiteenlopende psychiatrische problemen, van persoonlijkheidsstoornissen tot verslaving en van problemen op het gebied van wonen en werken tot huiselijk geweld. Blok: ‘Onze medewerkers voelen de urgentie van de huidige personeelskrapte. Ze merken dat ze hun werk met minder mensen moeten doen, dat ze meer diensten moeten draaien, vaker moeten invallen. De afgelopen vijf jaar moesten we efficiënter werken vanwege bezuinigen. Dat veroorzaakte frustratie op de werkvloer. Medewerkers dachten: we doen ons werk toch goed, waarom betaalt de zorgverzekeraar dit niet op een fatsoenlijke manier? Nu moeten we opnieuw zoeken naar wegen om efficiënter te werken, omdat er niet genoeg mensen zijn voor het werk dat er ligt. Medewerkers weten dat het moeilijk is op de arbeidsmarkt, ze voelen de urgentie nu anders dan met de bezuinigingen. Positiever. Ze zijn meer bereid er de schouders onder te zetten. Als bestuurders van Emergis moeten we ervoor zorgen dat we een aantrekkelijke werkgever zijn voor huidige en nieuwe medewerkers, maar ook dat onze medewerkers het volhouden. Daar hebben we veel aandacht voor. Het werkt, we hebben weinig verloop en onze medewerkers geven aan graag bij ons te willen werken.’

Excellente werkgever
Waarom is Emergis een excellente werkgever? ‘We hebben in alle geledingen van onze organisatie een collegiale en prettige werksfeer’, vertelt Blok. ‘We zijn niet van de hiërarchie. Dat blijkt al uit de samenstelling van onze raad van bestuur. We doen dit met zijn tweeën, maar zonder voorzitter. Dat zou binnen Emergis niet passen. Belangrijk is ook een adequate betaling van onze medewerkers. Sommigen krijgen een arbeidstoeslag. Ook hebben we volop opleidingsmogelijkheden. En als een nieuwe medewerker naar ons mooie Zeeland wil verhuizen, bieden we een verhuisbonus en helpen we de partner bij het vinden van een nieuwe baan. En Zeeland is natuurlijk een prachtige provincie, met veel natuur en water en Rotterdam, Antwerpen en Gent in de buurt. Ook zijn in Zeeland nog genoeg betaalbare huizen te koop.’

Interne inspecteursrol
Dus ook voor de komende jaren geldt de uitdaging: met minder mensen de inwoners van Zeeland de GGZ-zorg bieden die ze nodig hebben. Voorheen omdat er in de GGZ bezuinigd werd, nu omdat er personeel te weinig is. Gaat dit niet ten koste van de kwaliteit van de zorg? ‘Dat wordt een van de taken van de nieuwe geneesheer-directeur. Deze nieuwe ‘GD’ krijgt een soort ‘interne inspecteursrol’ om de kwaliteit van de zorg te bewaken. Als efficiëntie leidt tot verschraling van de zorg voor onze patiënten, moet de nieuwe geneesheer-directeur aan de bel trekken. Dat doet deze nieuwe functionaris in samenwerking met de raad van bestuur, maar wel vanuit een onafhankelijke positie.’

Wet Verplichte GGZ
Efficiënter werken is niet de enige uitdaging waar Emergis de komende jaren voor staat. Ook de nieuwe ‘Wet verplichte GGZ’ (Wvggz) werpt zijn schaduw vooruit. Deze vervanger van de Wet BOPZ gaat 1 januari 2020 in en is niet alleen een ‘opnamewet’, maar ook een ‘behandelwet’. Het gaat dan niet meer alleen om de wettelijk toegestane dwang om iemand op te nemen, maar ook om bijvoorbeeld dwangmaatregelen bij de patiënt thuis toe te passen. Blok: ‘Dit vraagt een wezenlijk andere manier van werken, aanpassen van procedures en veel overleg intern en extern. De nieuwe geneesheer-directeur moet ervoor zorgen dat we in 2020 klaar zijn voor deze nieuwe wet. Natuurlijk zullen we hem of haar hierbij aan alle kanten ondersteunen. Het motto van Emergis is niet voor niets ‘samen sterker, sterker samen’.

Dit interview is op verzoek van Van Der Hoef & Partners / D!scura uitgewerkt door Ben Tekstschrijver, tekstschrijver gespecialiseerd in de zorg. 

• Tweet