Stop de gerontofoben!

Arts Kris Verburgh, onderzoeker en bestsellerauteur, vindt oud worden een ziekte. Hij zegt: ‘Veroudering is een 100 procent overerfbare, 100 procent dodelijke ziekte. Dat iedereen die ziekte krijgt, wil niet zeggen dat het geen ziekte is. Ik denk dat de meeste mensen in de komende decennia dit ook zullen inzien.’ We gaan dood omdat we ook geboren zijn. Daarom moeten we al op ons dertigste aan de ouderdomsmedicatie, vindt hij. Arme Verburgh, elke dag weer een stukje banger aan zijn broodloze ontbijt, omdat elke dag – wat zeg ik: elke seconde – hem dichter bij de aftakeling en de dood brengt. Ik ben benieuwd of hij ook aan ouderdomspreventie doet, en geen kinderen geboren laat worden. Dat helpt waarschijnlijk het beste om overlijden te voorkomen.

Beperkte blik
Als mensen in paniek raken door het vooruitzicht dat ze oud worden, komt dat omdat ze het ¬– volgens hen – aflopende, saaie leven van oude mensen vergelijken met het – ook weer volgens hen – bruisende, interessante leven van henzelf. Die paniek zegt vooral wat over hun eigen angsten en hun eigen beperkte blik.
Elke levensfase kent zijn eigen beperkingen, behoeften en genoegens. Als kleuter, puber of twintiger vind je andere dingen de moeite waard dan als veertiger, zestiger of tachtiger. Je stelt je verlangens steeds bij op basis van de levenservaringen die je hebt opgedaan. Daarom is het ook zo belangrijk om met mensen van alle leeftijden het gesprek te voeren over de vraag wat hun leven de moeite waard maakt – en dat serieus te nemen, ook al kun je het jezelf niet meer of nog niet voorstellen.

Hulpbehoevende stakkers
Wat bij het waarderen van ouder worden niet helpt, is dat we oude(re) mensen in de media vooral tegenkomen als hulpbehoevende stakkers. Alsof er maar één type ouderen is, en de diversiteit die alle andere leeftijdsgroepen kenmerkt op zekere leeftijd plots oplost in een grauwe, sombere mist. Maar dat is natuurlijk niet zo.
Ouderen zijn ook (stief)ouders, vrienden, partners, doen (vrijwilligers)werk, spelen piano, passen op kleinkinderen, zijn Italiëliefhebbers of chocoladeverslaafden. Ouderen zijn, kortom, net mensen!

Isoleren en stigmatiseren
Wie oud worden een ziekte noemt, voedt de huidige gerontofobie waar we nou juist vanaf moeten, vindt de Britse socioloog Anne Karpf, auteur van How to Age . Ze zegt: ‘If you resist ageing, you are resisting life’.
Wie verouderen een ziekte noemt, draagt bij aan de angst voor iets wat onvermijdelijk is; aan de afkeer van oude mensen; aan sociale isolatie van ouderen, en aan stigmatisering van ouderen. Negatieve stereotypen zijn bovendien slecht voor de geestelijke gezondheid van ouderen en kunnen zelfs hun leven flink bekorten.
Zo oogsten de gerontofoben wat ze zelf zaaien – maar dat zal toch niet hun bedoeling zijn?

• Tweet